Bouwen met hout, wat zijn daarvan de milieueffecten?

Om daar een juist antwoord op te kunnen geven, moet je natuurlijk weten wat waar je het over hebt, maar ook appels met appels vergelijken. Zoals eerder aangegeven doe ik daarom in samenwerking met de ‘Koninklijke Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen’ (VVNH) en EUSTTC, onderzoek naar de levenscyclus van houten kozijnen.

De gehele studie is genaamd PROJECT EUSTTC ‘Life Cycle Analyses of selected Tropical Timber species for Wooden Window Frames’.

Deze levenscyclus analyse - LCA genaamd - is een methode om de milieu-impact van, in dit geval, een houten product of element te analyseren. De analyse gaat over de mogelijke milieueffecten gedurende de gehele levensfase. Dus vanaf de winning van de grondstoffen, de productie, het gebruik en de eindfase, inclusief afvalverwerking, recycling en/of hergebruik.

Waarom ook al weer dit onderzoek?

We willen nauwkeurige en betrouwbare informatie verzamelen over de milieueffecten gedurende de gehele levensduur van houten bouwproducten, dus van ‘Cradle to Grave’. Met de resultaten kan de opdrachtgever namelijk verbeteringen aanbrengen in de productie en processen van zijn of haar toegepaste producten.
Daarnaast laten we de resultaten van deze levenscyclus analyses opnemen in de Nationale Milieudatabase, zodat dus voor iedereen duidelijk en beschikbaar is wat de milieuprestaties en –effecten zijn van houten bouwproducten. Deze kunnen gebruikt worden in berekeningen en vergelijkende onderzoeken, maar ook om afnemers goed te informeren over de milieu-impact van het gekozen houten product.

17 LCA-rapporten voor de milieubibliotheek

Dankzij dit uitgebreide onderzoek hebben we zeventien LCA-rapporten opgeleverd en aan de Nationale Milieu Database aangeleverd. Een belangrijk deel, namelijk twaalf van de zeventien LCA’s, gaat over houten kozijnen.

Hiervoor hebben we gebruik kunnen maken van de nieuwste houtdata, bijvoorbeeld van houtsoorten uit Europa, Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Onze data zijn daarmee beter dan de ‘oude categorie 3 data’, we zitten dus dichter dan ooit bij het huidige bouwproces. 

De resultaten, een overzicht

Je ziet dat het vaste houten kozijn ten opzichte van andere materialen heel goed scoort. Beter dan iedere andere bekende categorie getoetste en niet getoetste data.

Ook hebben we de resultaten inzichtelijk willen maken voor iedere geïnteresseerde. De ‘Environmental Product Declaration’ (EPD) zijn naar wens hier downloaden. Deze wetenschappelijke documenten zijn op een transparante, aantoonbaar verantwoorde manier opgesteld en uitgevoerd. 

Hoe nu verder?

We hebben vergelijkende studies op basis van getoetste data bijna afgerond. We zijn nu ook bezig om de LCA-resultaten onderling te vergelijken, zodat we er van kunnen leren en de juiste richting kunnen bepalen voor de toekomst. Ook vergelijken we de resultaten ten opzichte van andere materialen dan hout.

Klein tipje van de sluier kan ik je hierover alvast geven. In de Nederlandse situatie zit er een groot verschil in de uitgangspunten bij het maken van LCA’s van kozijnen in verschillende materialen. Wat je wel of niet meeneemt, maakt veel uit qua scores. Is bijvoorbeeld het hang- en sluitwerk wel of niet meegenomen in de analyse? En de coating? En is het alleen een kozijn of raam of juist een kozijn plus raam? Dat is nu voor diverse beschikbare producten in de milieudatabase duidelijk genoeg. Wij zijn in onze studie behoorlijk compleet, en betrekken bijvoorbeeld hang- en sluitwerk, kaders, verpakking en alle andere benodigde onderdelen in het kozijn. Even als alle andere Nederlandse kozijnen in de Nationale Milieudatabase (NMD) rekenen we niet met beglazing en stelkozijnen. Daarvoor zijn al gegevens beschikbaar in de NMD.

Maar je snapt dat de resultaten tussen de diverse onderzoeken dus nogal verschillen. En het is dus lastig vergelijken als de uitgangspunten (te) veel van elkaar verschillen... Dat is bovenal erg onhandig voor de gebruiker!

Wij stellen daarom voor om op zijn minst helderheid te scheppen over wat en wat niet is meegenomen in een LCA-studie voor een kozijn. Oftewel volledig transparant zijn naar de markt. Door de juiste kennis te delen. Zoals in dit geval via de Nationale Milieu Database en daarnaast met openbare EPD documenten meer inzicht te geven.

Heb je een vraag over de resultaten tot nu toe, of over de rapportage? Laat het me weten!