Jan Hoekstra volgt de onlangs vertrokken Piet de Graaf op bij De NBvT, specifieker de Sectie VHSB en Sectie trappen. Met Piet keken we terug op zijn 33-jarige carrière binnen houtskeletbouw in Nederland, met Jan kijken we graag vooruit. Hoe gaat het verder met houtskeletbouw in Nederland, wat is de bijdrage van de sectie VHSB en hoe ziet Jan zijn rol hierin?

“Zoals Piet al aangegeven heeft, zijn we veel bezig geweest met het borgen van kwaliteit van houtskeletbouw in Nederland. De leden van de sectie VHSB zijn allemaal KOMO gecertificeerd. Daarmee hebben we met houtskeletbouw in Nederland een hoog kwaliteitsniveau bereikt en is het een volwaardig bouwsysteem. Om dat uit te dragen hebben we enkele jaren geleden een PR-commissie samengesteld en zijn er diverse activiteiten ontwikkeld. We hebben immers veel moois om te promoten!

Houtskeletbouw, de luiken moeten open

Wat mij betreft komt het accent vooral te liggen op het overbrengen van de kansen die houtskeletbouw biedt, voor de maatschappij Nederland en voor de toekomst. Hout is naar mijn overtuiging het bouwmateriaal van de toekomst. Het is belangrijk dat iedereen dat weet. En we kunnen dat ook goed onderbouwen.

Duurzaamheid; de tijd is rijp voor volop houtskeletbouw in Nederland

Nu, maar in de toekomst steeds meer, ‘komt het naar ons toe’. Dat komt door een aantal marktontwikkelingen. Kijk bijvoorbeeld naar duurzaamheid in de breedste zin van het woord. Steeds meer partijen stellen steeds meer en hogere eisen op dit gebied. Met hout als bouwmateriaal is zo veel mogelijk. Denk aan terugdringen van de CO₂ emissie, hout bindt CO₂. LCA’s bewijzen het ook, hout scoort ontzettend goed. Bouwen met hout is dan ook een prachtige oplossing voor het duurzaamheidsvraagstuk in de bouw.

Industrialisatie; van stenen stapelen naar assembleren

Een andere ontwikkeling, is de beweging naar meer industrialisatie. Met hout en houtskeletbouw bied je een fantastisch antwoord op deze beweging. Hoe langer hoe meer, zie je dat het werk zich van de bouwplaats naar de fabriek verplaatst. Bouwen wordt meer assembleren in plaats van stenen stapelen. De sterke troef van houtskeletbouw is de prefabricage. Van prefab aangebrachte steenstrips op gevels, waardoor er niet meer gemetseld wordt op de bouw, tot de integratie van installaties in houtskeletbouw-elementen in de fabriek.

Je verkort bouwtijden en verhoogt het kwaliteitsniveau enorm, omdat je ‘bouwt’ onder geconditioneerde omstandigheden en met een Interne Kwaliteitsbewaking (IKB) in de fabriek. De werkvoorbereiding van de productie kan tot op de millimeter nauwkeurig worden uitgezocht. Zo wordt het bouwwerk digitaal al gebouwd (BIM) waardoor faalkosten fors worden teruggedrongen.

Regelgeving schept gunstig klimaat voor houtskeletbouw

Ook regelgeving draagt bij aan het gunstige klimaat voor houtskeletbouw. Neem de ontwikkeling van de energieprestatiecoëfficiënt (EPC) - de indicator voor de energieprestatie van een gebouw - naar BENG - Bijna Energie Neutrale Gebouwen - in 2020. Met deze gewijzigde normering richting energieneutraliteit, heeft houtskeletbouw een dikke streep voor op andere bouwmethodieken. Denk alleen al aan de technische voorsprong op het gebied van isoleren en luchtdicht bouwen, kortom het maken van een perfecte gebouwschil, waarmee de belangrijkste eerste stap van de Trias-energetica op een uitstekende wijze inhoud wordt gegeven.

“Deze gunstige ontwikkelingen zijn gaande en ook niet meer te stoppen. Als Vereniging Houtskeletbouw spelen we hier met onze leden en deelnemers op in.”

Educatie

Wij als Sectie Vereniging Houtskeletbouw brengen deze ontwikkelingen breed onder de aandacht. Zo hebben we het op regiobijeenkomsten van de NBvT over het effect van BIM-men op de cultuur en logistiek in de bouw. Verhoudingen worden daardoor anders. Hier spelen wij voor en met onze leden op in.

Naast leden- en deelnemersbijeenkomsten, gaan we werkgroepen samenstellen waarbij we leden betrekken. Door bijvoorbeeld samen vergaande standaardisatie van detailleringen in houtskeletbouw door te voeren kunnen we, in combinatie met een BIM-database, een enorme efficiencyslag maken. Zo kunnen we samen de capaciteit van houtskeletbouw in Nederland verhogen.

Houtskeletbouw in het onderwijs

Heb je het over capaciteit, dan kun je niet om de capaciteitsvraag van personeel heen. We faciliteren het onderwijs met cursussen, documentatie etc. Zelf geef ik de komende maand vijf landelijk verspreide lezingen over de ontwikkelingen in houtskeletbouw aan VMBO-docenten van BWI (bouwen, wonen en interieur). Zodat niet alleen zij bijblijven, maar zij ook hun studenten goed kunnen opleiden voor de toekomstige manieren van bouwen. Ook worden door externe deskundigen met regelmaat gastcolleges gegeven aan bouwgerelateerde Mbo- en Hbo-opleidingen.

Aardbevingsbestendig bouwen met houtskeletbouw

De afgelopen tijd heeft de NBvT, Sectie VHSB, meegedaan aan een pilot van de NAM, de zgn. ‘nieuwbouw innovatieregeling’. Samen, met een aantal kenniscentra als SHR, TU Eindhoven en aangesloten bedrijven, hebben we het aardbevingsbestendig bouwen technisch een hele stap verder gebracht. Houtskeletbouw blijkt uitermate geschikt, omdat het een lichte bouwmethodiek is. Technisch gezien is het gereed, nu moeten we het commercieel verder uit nutten. Samen met bedrijven informeren we daarom gemeenten in het aardbevingsgebied. Maar ook corporaties brengen we de boodschap: ‘Houtskeletbouw is een prijstechnisch interessante oplossing voor nieuwbouw in het aardbevingsgebied’. Het achterliggende onderzoek onderbouwt en bewijst dit.

Coalities vormen om deze zaken op te pakken is ontzettend belangrijk. Mijn rol hierin is om partijen bij elkaar te krijgen en ideeën te initiëren. Ik zie mezelf als de kartrekker om het marktaandeel van houtskeletbouw in Nederland te vergroten. De signalen zijn gunstig, dus zou het mooi zijn als we houtskeletbouw de komende jaren samen blijvend in de lift krijgen.”

Wij wensen Jan veel succes en werkplezier in deze uitdagende rol bij de NBvT. Zet die luiken maar open, Jan!