Milieuprestatie gebouwen: ‘de tijd van vrijblijvendheid is voorbij!’

donderdag 11 januari 2018

Stel, u bent aannemer en u wilt, op basis van een mooi ontwerp van de architect, een huis bouwen. Hoe berekent u de dan totale milieu-impact van een gebouw? Alle onderdelen waarmee het gemiddelde huis wordt gebouwd, bestaan uit een diversiteit van materialen en worden op verschillende manieren geproduceerd. Dus; hoe doe je dat? De Levenscyclusanalyses (LCA) staat aan de basis van iedere milieu-impact berekening. Want, dit is een methode om integraal de milieueffecten in kaart te brengen. En… men is hier al tientallen jaren mee bezig en de methode heeft zich dan ook redelijk bewezen. Toen ik net ging werken, notabene ook al weer 20 jaren geleden, was ik betrokken bij de evaluatie van een project ‘eco design’ … en dat was, jawel, gebaseerd op levenscyclusanalyses.

Natuurlijk blijft er, op nationaal en Europees niveau, discussie over het fijner afstellen van de levenscyclusanalyses en de aanvullende rekenregels. Dat daargelaten, zijn deze levenscyclusanalyses voldoende solide om als basis te fungeren voor het berekenen van de milieuprestaties van gebouwen.

Levencyclusanalyses, een investering! …

In 2013 werd de Milieuprestatieberekening gebouwen, ook wel bekend onder de afkorting MPG, ingevoerd. In deze Milieuprestatieberekening wordt van ieder bouwmateriaal (en -product) de impact van winning, vervoer, productie, gebruik, de recyclebaarheid en de afvalverwerking berekend. Hoe lager de waarden die uit de berekeningen komen, hoe lager de impact is op het milieu. Alle berekeningen, en de informatie achter de berekeningen, zijn vastgelegd in een zogenaamde Levencyclusanalyse (LCA). De afgelopen jaren hebben we als branche veel tijd en geld geïnvesteerd om van producten een LCA te laten maken. Deze LCA’s zijn opgenomen in de Nationale Milieudatabase. En toen?

En toen?

Nou ja…en toen bleef het veel te stil…Bij aanvragen omgevingsvergunning hoort sinds 2013 ook de MPG berekening zitten. De afgelopen jaren is gebleken dat de MPG nog niet de slagkracht had die men had gehoopt. De berekening werd vaak niet toegevoegd aan de bouwvergunningsaanvraag en dat had over het algemeen geen negatieve gevolgen voor het verloop van de aanvraagprocedure.

De vorige minister besloot te komen tot een verplichte maximale grenswaarde voor de MPG. Deze is per 1 januari 2018 vast gesteld op 1 (euro m2 BVO). Dat houdt in dat de totale milieu-impact van iedere nieuw te bouwen gebouw (> dan 100 m2 BVO), niet boven de 1 mag uitkomen, als de milieu-impact van alle gebruikte bouwmaterialen en -producten bij elkaar wordt opgeteld. Wel mag de uitkomst van de MPG berekening voorlopig (nog) worden verlaagd met 0.4, als bij de berekening gebruik is gemaakt van de Nationale Milieudatabase (in de release 2.0 of hoger).

Dat is eigenlijk nog niet erg schokkend; vrijwel alle bouwwerken die momenteel worden gebouwd voldoen aan die eis. Het wordt pas voor het milieu interessant als die grenswaarde (MPG) langzamerhand omlaag wordt gedraaid.

Dan is mijn hoop dat het binnen de bouw tot ontzettend veel innovatieve oplossingen op het gebied van milieu, klimaat en energie leidt. De bouw kan hier aan zó veel bijdragen door de goede keuzes te maken

Van ‘koudwatervrees’ naar ‘wat als’ en ‘hoe mooi zou het zijn als…’

Bij sommige partijen lijkt toch sprake te zijn van wat koudwatervrees nu de invoeringsdatum van de grenswaarde daar is. De wijziging van het Bouwbesluit 2012, met daarin de grenswaarde voor de milieuprestatie, is op 20 december 2017 in de Staatscourant gepubliceerd. Wat ons betreft is die wijziging welkom; kom maar  op met de MPG! Tegen partijen die het moeilijk vinden, twijfelen, of tegen vraagstukken aan lopen zeg ik: we kunnen er samen onze schouders onder zetten. We lossen het gezamenlijk op. Dat zijn we aan de generaties na ons verplicht.

Nuttige links:

Gids Milieuprestatieberekeningen

UItleg MPG Rijksoverheid