Ethisch handelen is voor veel bedrijven soms best wel een worsteling. Toch vind ik het belangrijk dat we binnen onze branche bewust stilstaan bij ethiek en integriteitvraagstukken. Dat is niet alleen goed voor het onderling vertrouwen, maar ook meteen voor de samenwerking en het ‘zaken doen’.

Als je een business case schrijft over je eigen bedrijf of brancheorganisatie, kijk je niet alleen naar de kansen, maar ook naar de bedreigingen, toch? Omdat de wereld nou eenmaal in hoog tempo verandert. Ook vanuit de marketing is het bewust naar de toekomst kijken één van de belangrijkste zaken om mee te kunnen en in sommige gevallen zelfs te overleven.

Maar zijn we er daarmee?

Ik hoor het steeds vaker, en ook vanuit verschillende hoeken; “We mogen de menselijke maat niet uit het oog verliezen.” Want menselijke kennis en arbeid worden daarbij gezien als de enige echte bronnen van vooruitgang en welvaart. Er hangt ook veel vanaf. Voor werknemers is werken niet alleen een bron van inkomsten, maar ook een bron van zingeving. Stel jezelf regelmatig vragen als: “Waarom is onze organisatie er?” en “Waarom doen we de dingen zoals we ze doen?” De antwoorden hierop dragen zeker bij aan die zoektocht naar zingeving.

Dankzij technologische ontwikkelingen en de vergaande digitalisering, is communicatie veel sneller en transparanter geworden. Dat is een regelrechte bedreiging voor bedrijven die nog denken dat ze minder frisse zaken wel ‘onder de pet’ kunnen houden. Maar ik zie het ook als een enorme kans voor bedrijven die juist reclame maken met of vanuit hun transparantie.

Kennis delen, verbinden en samenwerken

Wist je dat een zakelijke of zelfs opportunistische houding tegenover ethiek niet verkeerd uit hoeft te pakken? Rekening houden met elkaar is namelijk ook gewoon een kwestie van welbegrepen eigenbelang. Zakelijke winstberekeningen kunnen namelijk tot resultaat hebben dat bedrijven kansen zien in bijvoorbeeld energiebesparing en duurzaam werken.

Zaken doen wil ook helemaal niet zeggen dat de winst van de één, het verlies van de ander betekent natuurlijk. Want als je het goed doet, maak je de koek samen groter. Vrijwel alle bedrijven maken vandaag de dag deel uit van uitgebreide productieketens, brancheorganisaties en andere grotere verbanden en samenwerkingsvormen. Kennis delen, verbinden en samenwerken zijn daarin belangrijke succesvoorwaarden.

Ethisch handelen zal voor bedrijven (soms) een worsteling zijn

Vanuit de ethiek zal bij kennisdeling, verbinden en samenwerking maar al te vaak een worsteling ontstaan tussen aan de ene kant directe winst, en aan de andere kant de principes. Mensen hebben namelijk een diepe behoefte om de ander te helpen, maar tegelijkertijd ook de behoefte om er zelf beter van te worden. En juist in die spanning tussen aan de ene kant direct eigenbelang en aan de andere kant de belangen van anderen en/of het collectief, schuilt de ethiek.

Het is juist daarom ook zo belangrijk dat we helder met elkaar (blijven) communiceren en regelmatig overleg (blijven) voeren. Want niet alleen in de timmerbranche of de bouwbranche, maar in het gehele bedrijfsleven zijn we er inmiddels wel van doordrongen dat de hele keten professioneler moet worden. Professioneler in duurzaamheid, in marketing, in management en zeker ook in het omgaan met integriteitvraagstukken.

Integriteit vereist dat je zorgvuldig, uitlegbaar en standvastig handelt, waarbij je ervoor zorgt dat je in gesprek blijft met elkaar. Ethiek moet wat mij betreft dan ook besproken worden, want stilzwijgende vanzelfsprekendheid is risicovoller dan een permanente discussie.

Hoe kijk jij aan tegen branche ethiek?