Op 25 oktober vond in Veenendaal het Symposium 3D-geprinte gevel: Toekomst of Utopie plaats. Dit symposium is door TNO georganiseerd, in samenwerking met de VHS (algemene Branchevereniging VHS) en de NBvT. Het symposium is de afsluiting van het TNO Technisch Cluster 3D-printen. Met ruim zestig aanwezigen was er een hoge opkomst voor een onderwerp dat op termijn een rol van betekenis kan gaan spelen. Voor iedereen die er helaas niet bij kon zijn, of nog graag wilt terugkijken doen we in dit artikel verslag van deze geslaagde middag.

De middag werd geopend door Sanne van Leeuwen, Projectleider Innovatie Centrum Bouw van TNO. Sanne verwelkomde de aanwezigen, nam ons mee in het programma en introduceerde de sprekers en hun presentaties op inspirerende wijze.

3D printen, van inspiratie tot creatie! door Peter Kuindersma

De eerste presentatie was van Peter Kuindersma van TNO. Peter nam ons in zijn presentatie mee naar de mogelijke toepassingen van 3D printen in de bouwsector. Uit zijn verhaal kwam o.a. naar voren dat er een duidelijke focus en visie moet liggen op de toegevoegde waarde van 3D printen in de bouw. Doordat er veel ontwikkeling noodzakelijk is om deze technologie op schaal te krijgen, moet dat helder zijn voordat er een R&D fase ingegaan wordt. Daarnaast besprak Peter ook een aantal mogelijkheden en uitdagingen rondom 3D-printen.

3D scannen voor inspectie en prototyping door Victor Westerwoudt

De tweede presentatie van de middag werd ook door TNO verzorgd, deze keer door Victor Westerwoudt. Victor ging in zijn eerste presentatie in op de mogelijkheden van 3D scannen voor inspectie en prototyping. Doordat de vraag naar uniekere objecten steeds meer toeneemt, bij zowel bedrijven als bij consumenten, is er een grotere behoefte aan maatwerk en kleinere series producten. Dit zal in de toekomst alleen maar toenemen en op termijn zal dit ook voor de renovatiemarkt gaan spelen. Door de inzet van 3D scannen is het bijvoorbeeld nu al mogelijk om deuren extreem nauwkeurig in te meten. Hierdoor is nalopen niet meer nodig en kan er bij de bouw veel tijd bespaard worden. Voor de renovatiemarkt was het voorbeeld van het inmeten van een kozijn zeer interessant, waarbij er geen meetfouten meer mogelijk zijn en ook het productieproces zo optimaal mogelijk op de inkoop van materiaal en het eindproduct kan worden afgestemd.

3D Printen – meer mogelijkheden dan u denkt! door Josha van Reij

Joshua heeft samen met zijn studiegenoot Bas Prinsen in opdracht van de Christelijke Hogeschool Windesheim en Heycop Systemen B.V. een zeer interessant afstudeeronderzoek gedaan naar de inzet van 3D printen. Op verzoek van Heycop is dit gedaan naar raam- en deurbeslag. Op dit moment worden houten mallen gemaakt voor het maken van de benodigde afdrukken  zandmallen waarin het gesmolten staal wordt gegoten, een oude en beproefde techniek. Kan dit met alle technologische ontwikkelingen van de laatste jaren anders? Bas en Joshua hebben hier met een frisse en 3D-georienteerde blik naar gekeken en kwamen o.a. tot de conclusie dat je totaal andersom kan denken. In plaats van eerst de houten mal te maken, kan je deze mal ook 3Dprinten. De 3D geprinte mal wordt gebruikt voor het maken van de afdruk in de zandmal. In combinatie met scannen is het hierdoor mogelijk om anders naar het productie- en ontwikkelingsproces te kijken.

Inspectie met 2D en 3D röntgen door Victor Westerwoudt

De tweede presentatie van Victor ging over inspecties met röntgen en productieprocessen. Victor zette dit uiteen in een interessante casus. Voordat hout de productie in gaat vinden er altijd controles plaats om de kwaliteit zoveel mogelijk te garanderen. Doordat hout een natuurproduct is, kan het ondanks een veelvoud aan controles toch voorkomen dat door een inwendige droogscheur een bewerkt onderdeel toch opnieuw gemaakt moet worden. Door de inzet van röntgen kunnen niet-zichtbare gebreken opgespoord worden voordat je ruw hout een bestemming geeft. Dit heeft een aantal voordelen, het is mogelijk om ieder stuk hout te gebruiken waarvoor het goed geschikt is, zonder derving. Daarnaast sluit je gelijk uit dat er kwalitatief minder hout voor een product gebruikt wordt, waardoor er minder producten met manco’s en minder aanspraak op garantie zal voorkomen.

Think Big, start Small door Henny Weldam en Marc Ras

Henny en Marc van Deventer Profielen hebben uiteen gezet  dat Deventer oplossingen produceert voor dichtingen in ramen en deuren. Zij zien dat er allerlei innovaties gaande zijn en zien in dat er meegegaan moet worden in de technologische ontwikkelingen. Henny en Marc gingen tijdens hun presentaties in op hoe Deventer hier naar kijkt. Aan de hand van het voorbeeld van hoe je 3D kan inzetten voor prototypes demonstreerde Deventer Profielen dat ze de markt en ontwikkelingen goed in de gaten houden.

Infinity Repair door Nico Heijmen 

Het symposium werd afgesloten door Nico Heijmen van Infinity. De presentatie van Infinity liet zien wat de impact van 3D printen op de renovatiemarkt en welke voordelen er voor de houtsector liggen. Op het moment dat een kozijn beschadigd is, bijvoorbeeld door een poging tot inbraak of houtrot, is een houten kozijn, in tegenstelling tot kunststof en metaal, te herstellen. Door de slimme inzet van 3D scan- en printtechniek wordt het mogelijk om beschadigingen te scannen en te herstellen, waardoor je kozijn er weer jaren tegenaan kan

Conclusie

Al met al hebben we het als een informatieve en leerzame dag ervaren. De eerste reacties van de bezoekers zijn ook positief. Een geruststellende gedachte is dat we zeer waarschijnlijk de eerste tien jaar geen kozijnen zullen gaan printen. Voor de nabije toekomst is het dus niet direct nodig om de productiefaciliteiten in fabrieken om te gooien, maar 3D scannen, analyseren en printen zal zeker op termijn zijn plaats in de bouwsector in gaan nemen. Het is dus belangrijk om deze ontwikkelingen goed te blijven volgen, zodat je op de hoogte blijft van de mogelijkheden en kansen die deze technologie biedt.

Via deze weg willen wij Peter Kuindersma en Sanne Van Leeuwen van TNO bedanken voor het hun enthousiasme en gedrevenheid. In het TNO Technisch Cluster 3D-printen hebben zij en hun collega’s veel kennis op het gebied van 3D printen en 3D scannen overgedragen aan een aantal leden van de VHS en de NBvT. Dit was het eerste project waarin de VHS en de NBvT hebben samen gewerkt. Beide partijen en hun leden hebben dit als zeer positief ervaren. We weten elkaar nu te vinden en verdere samenwerking in de toekomst zal zeker plaats vinden.